ต้นประดู่

ต้นประดู่

ข้อมูล	ราละเอียด	ภาพประกรอบ
ชื่อพฤกษาศาสตร์	Pterocarpus indicus Willd
วงศ์	LEGUMINOSAE-PAPILIONOIDEAE
ชื่อพื้นเมือง	ดู่บ้าน (ภาคเหนือ), ประดู่บ้าน ประดู่ลาย อังสนา (ภาคกลาง), สะโน (มาเลย์-นราธิวาส)
ลักษณะทางนิเวศวิทยา (การกระจายพันธุ์ตามธรรมชาติ)	ไม้ต้น ขนาดกลางถึงขนาดใหญ่ สูงถึง 25 ม. ผลัดใบก่อนออกดอก เรือนยอดรูปคล้ายทรงกระบอก ยอดอ่อนมีขนปกคลุมเล็กน้อย เปลือกนอกสีน้ำตาลเทา หนา แตกหยาบๆ เป็นร่องลึก
ชนิดป่าที่พบ	มีเขตการกระจายพันธุ์อยู่ตามป่าดงดิบ ป่าเบญจพรรณ ป่าเต็งรัง ป่าดิบแล้ง ป่าผลัดใบ และป่าผสม
ลักษณทางวัฒนวิทยา -ลำต้น / ลักษณเนื้อไม้ -ใบ -ดอก -ผล	ต้น ไม้ต้น ขนาดกลางถึงขนาดใหญ่ สูงถึง 25 ม. ผลัดใบก่อนออกดอก เรือนยอดรูปคล้ายทรงกระบอก ยอดอ่อนมีขนปกคลุมเล็กน้อย เปลือกนอกสีน้ำตาลเทา หนา แตกหยาบๆ เป็นร่องลึก ใบ ใบเรียงสลับ ใบประกอบแบบขนนกปลายคี่ ใบย่อยเรียงตัวแบบสลับจำนวน 7-13 ใบ ใบย่อยรูปไข่ รูปรีหรือรูปขอบขนาน กว้าง 3-6 ซม. ยาว 4-13 ซม. โคนใบมนหรือค่อนข้างแหลมหรือ oblique ปลายใบแหลม ขอบใบเรียบ โคนก้านใบมีหูใบ 2 อันเป็นเส้นยาว ผิวใบมีขนสั้นๆ ปกคลุมด้านท้องใบมากกว่าด้านหลังใบ ก้านใบอ่อนมีขนปกคลุมเล็กน้อย ดอก ดอกช่อแบบช่อกระจะ ออกที่ซอกใบหรือปลายกิ่ง โคนก้านมีใบประดับ 1-2 อัน รูปรี กลีบเลี้ยง 5 กลีบ ติดกันเป็นถ้วยสีเขียว ปลายแยกเป็น 2 แฉกอันบนจาก 2 กลีบติดกัน อันล่างจาก 3 กลีบติดกัน กลีบดอก 5 กลีบ สีเหลือง แกมแสด ลักษณะกลีบเป็นรูปผีเสื้อ (papilionaceous) เกสรเพศผู้ 10 อัน ก้านชูอับเรณูติดกันเป็น 2-3 กลุ่ม เกสรเพศเมีย 1 อัน ผล ผลแห้งแบบ samaroid รูปกลมหรือรีแบน ขอบมีปีกบางคล้ายใบโดยรอบ แผ่นปีกบิด เป็นคลื่น ผิวมีขนละเอียด เส้นผ่านศูนย์กลางผล 4-8 ซม. มี 1 เมล็ด
การขยายพันธุ์	เพาะเมล็ด
ช่วงเวลาออกดอก-ผล	เดือนพฤษพาคม-เดือนสิงหาคม
การใช้ประโยชน์และความสำคัญ	ใบ : รสฝาด ใช้สระผม พอก ฝี พอกแผล แก้ผดผื่นคัน เปลือก : รสฝาดจัด สมานบาดแผล แก้ท้องเสีย บำรุงร่างกาย ทำสัย้อมผ้า แก่น : รสขมฝาดร้อน แก้คุดทะราด แก้เสมหะ เลือดกำเดาไหล แก้ไข้ บำรุงเลือด บำรุงกำลัง ขับปัสสาวะ แก้ผื่นคัน ผล : แก้อาเจียน แก้ท้องร่วง มีรสฝาดสมาน